کاربر گرامی، برای خواندن این آموزش نیاز به نام‌نویسی و یا ورود به بخش دانش‌آموزان دارید.
یکی از چیزهایی که زندگی و مرگِ ما به آن وابستگی دارد ستاره‌ای است که ما به آن «خورشید» می‌گوییم؛ یک گویِ بزرگِ شناور در کیهان، ساخته شده از آتش و گدازه‌های بسیار داغ!
سیاره‌ای که بر روی آن زندگی می‌کنیم، تنها یکی از چند سیاره‌ای است که پیرامونِ این ستاره گِردِ هم آمده‌اند. این خانواده به نامِ «منظومهِ خورشیدی» (Solar system) شناخته می‌شود.
افزون بر سیاره‌ها، ماه‌ها، سیارک‌ها، دنباله‌دارها و دیگر اجرامِ سرگردان نیز به گِردِ خورشید در گردش هستند.
خورشید در جایگاهِ ستارهِ مادر، میلیارد‌ها سال است که روشنایی و گرمایی زندگی‌بخش برای اجرامِ پیرامونِ خود فراهم می‌کند اما تا به امروز این گرما تنها در یکی از آن سیاره‌ها توانسته است زندگی شدنی و ماندگار کند و آن سیاه زمین ما است، سومین سیارهِ نزدیکِ به خورشید.
خورشید تنها ستاره‌ای نیست که پیرامونِ خود گوی‌هایی شناور را گردآوری کرده است. ستاره‌شناسان همیشه در پیِ سامانه‌هایی دیگر مانندِ این خانواده هستند تا شاید نه تنها سیاره‌ای دیگر همانندِ زمین پیدا کنند که با جاندارانِ فرازمینی نیز روبرو شوند.
سیاره چیست؟
سیاره (Planet) به گویی شناور در آسمان گفته می‌شود که در مداری بیضی‌شکل پیرامونِ یک ستاره بچرخد.
سیاره‌ها از خود روشنایی ندارند و از ستاره‌ای که به ِگردِ آن گردش می‌کنند روشنایی و گرما دریافت می‌کنند، مانندِ زمین و «ستارهِ مادرِ» آن خورشید.
سه ویژگی سیاره‌ها:
جرم آن به اندازه‌ای است که در پیِ گِرانشِ خود همانند یک گوی، گِرد شده باشد.
جرم آن به اندازه‌ای نیست که فرآیندِ «همجوشیِ هسته‌ای» رخ دهد.
تواناییِ پاکسازی اجرامی که در پیرامون یا نزدیکیِ مدار آنها هستند را داشته باشد.
منظومه یا سامانهِ خورشیدی هشت سیارهِ اصلی دارد، به ترتیبِ نزدیکی به خورشید:
- تیر (عُطارد و به انگلیسی Mercury)
- ناهید (زهره/Venus)
- زمین (Earth)
- بَهرام (مریخ/Mars)
- هُرمز (مشتری/Jupiter)
- کِیوان (زحل/Saturn)
- اورانوس (Uranus)
- نِپتون (Neptune)